Rysunki i sztychy przedstawiające Kamieniec, w tym również i te autorstwa F. B. Wernera, posiadały do połowy XVIII wieku przeważnie charakter informacyjny. W końcu XVIII wieku uległo to zmianie. W czasach romantyzmu nastąpiło ponowne odkrycie natury, a główny nacisk kładziono na malowniczość krajobrazu. Taką właśnie cechą odznacza się sztych Fredricha Gottloba Endlera przedstawiający Kamieniec w roku 1805, na którym założenia klasztorne widoczne jest z oddali.
Jeszcze lepszym przykładem jest barwna litografia Carla Mattisa, prawdopodobnie z roku 1830 na której na pierwszym planie widać osobliwego kształtu skały, w tle zaś Kamieniec w blasku zachodzącego słońca. Widok ten dokumentuje również skutki wielkiego pożaru w roku 1817 – z klasztoru pozostały zaledwie fragmenty, a skrzydło mieszczące pralatówkę nie łączy się jak dawniej z kościołem, który również bardzo ucierpiał podczas pożaru, został jednak odbudowany.
W 1810 roku nastąpiła sekularyzacja klasztoru, a w 1837 odziedziczyła go wraz z przynależnymi doń gruntami księżniczka Marianna Orańska, która już w rok później zleciła K. F. Schinklowi budowę pałacu na Górze Zamkowej ( Hartaberg). Od tego czasu rysunki sporządzane przez budowniczych poświęcone są głównie pałacowi i założeniu parkowemu. Jednym z najładniejszych XIX – wiecznych druków Kamieńca jest duża litografia zbiorowa sporządzona według rysunku Mattisa przez H. Wildego. Przedstawia ona widok Kamieńca od strony najwyższego wzniesienia Góry Zamkowej oraz powtórzeniem obrazu środkowego z profilu. Obraz opatrzony jest 58 objaśnieniami.
Zarówno architektura pałacu, jak i pozycja społeczna jego właścicieli, przyczyniły się do tego, że budowa ta stała się nie tylko ulubionym motywem pojedynczych rycin krajobrazowych, lecz była ona również często wymieniana w XIX wiecznych czasopismach ilustrowanych. Szczególną atrakcję stanowiła postawiona przez Ferdynanda Martiusa w dolnych partiach pałacu maszynownia z tzw. zmechanizowanym stawem, ze środka którego wytryskiwała 30 metrowa fontanna.
Na próżno by jednak szukać na nich położonego na północny zachód od pałacu ewangelickiego kościoła dworskiego, wybudowanego również według planów Martiusa. Poświęcenia kościoła dokonano dopiero w roku 1885. Również i górne tarasy ogrodowe założone przez Lennégo były gotowe około roku 1865.
W XIX wieku szczególnego znaczenia nabierają wzniosłe wydarzenia z historii Niemiec, wspomina się więc często pobyt Fryderyka Wielkiego w klasztorze kamienieckim w roku 1745. Adolf Menzel, który w 1865 roku podróżował po Śląsku w poszukiwaniu motywów do swych obrazów opiewających wojny śląskie, również odwiedził Kamieniec.
Znane są nam więc przez niego sporządzone widoki zarówno kościoła jak i dawnego założenia klasztornego.
Na podstawie Katalogu „ Ślady niemieckiej i polskiej historii” 1996.
Autor: Angelika Marsch.
JERNUSZ SALEIB
Wszelkie prawa zastrzeżone
Komentarze
Brak komentarzy.
Dodaj komentarz
Zaloguj się, żeby móc dodawać komentarze.
Oceny
Dodawanie ocen dostępne tylko dla zalogowanych Użytkowników.
Proszę się zalogować lub zarejestrować, żeby móc dodawać oceny.
Brak ocen.
Logowanie
Nie jesteś jeszcze naszym Użytkownikiem? Kilknij TUTAJ żeby się zarejestrować.